ब्रह्मादिपञ्चब्रह्माणो यत्र विश्रान्तिमाप्नुयुः । तदखण्डसुखाकारं रामचन्द्रपदं भजे ॥ ॐ सह नाववतु ॥ सह नौ भुनक्तु ॥ सह वीर्यं करवावहै ॥ तेजस्विनावधीतमस्तु मा विद्विषावहै ॥ ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥ हरिः ॐ ॥ अथ पैप्पलादो भगवान्भो किमादौ किं जातमिति । सद्यो जातमिति । किं भगव इति । अघोर इति । किं भगव इति । वामदेव इति । किं वा पुनरिमे भगव इति । तत्पुरुष इति । किं वा पुनरिमे भगव इति । सर्वेषां दिव्यानां प्रेरयिता ईशान इति । ईशानो भूतभव्यस्य सर्वेषां देवयोगिनाम् । कति वर्णाः । कति भेदाः । कति शक्तयः । यत्सर्वं तद्गुह्यम् । तस्मै नमो महादेवाय महारुद्राय प्रोवाच तस्मै भगवान्महेशः । गोप्याद्गोप्यतरं लोके यद्यस्ति श्रुणु शाकल । सद्यो जातं मही पूषा रमा ब्रह्मः त्रिवृत्स्वरः ॥ १॥ ऋग्वेदो गार्हपत्यं च मन्त्राः सप्तस्वरास्तथा । वर्णं पीतं क्रिया शक्तिः सर्वाभीष्टफलप्रदम् ॥ २॥ अघोरं सलिलं चन्द्रं गौरी वेद द्वितीयकम् । नीर्दाभं स्वरं सान्द्रं दक्षिणाग्निरुदाहृतम् ॥ ३॥ पञ्चाशद्वर्णसंयुक्तं स्थितिरिच्छक्रियान्वितम् । शक्तिरक्षणसंयुक्तं सर्वाघौघविनाशनम् ॥ ४॥ सर्वदुष्टप्रशमनं सर्वैश्वर्यफलप्रदम् । वामदेव महाबोधदायकं पावनात्मकम् ॥ ५॥ विद्यालोकसमायुक्तं भानुकोटिसमप्रभम् । प्रसन्नं सामवेदाख्यं नानाष्टकसमन्वितम् ॥ ६॥ धीरस्वरमधीनं चावहनीयमनुत्तमम् । ज्ञानसंहारसंयुक्तं शक्तिद्वयसमन्वितम् ॥ ७॥ वर्णं शुक्लं तमोमिश्रं पूर्णबोधकरं स्वयम् । धामत्रयनियन्तारं धामत्रयसमन्वितम् ॥ ८॥ सर्वसौभाग्यदं नॄणां सर्वकर्मफलप्रदम् । अष्टाक्षरसमायुक्तमष्टपत्रान्तरस्थितम् ॥ ९॥ यत्तत्पुरुषं प्रोक्तं वायुमण्डलसंवृतम् । पञ्चाग्निना समायुक्तं मन्त्रशक्तिनियामकम् ॥ १०॥ पञ्चाशत्स्वरवर्णाख्यमथर्ववेदस्वरूपकम् । कोटिकोटिगणाध्यक्षं ब्रह्माण्डाखण्डविग्रहम् ॥ ११॥ वर्णं रक्तं कामदं च सर्वाधिव्याधिभेषजम् । सृष्टिस्थितिलयादीनां कारणं सर्वशक्तिधृक् ॥ १२॥ अवस्थात्रितयातीतं तुरीयं ब्रह्मसंज्ञितम् । ब्रह्मविष्ण्वादिभिः सेव्यं सर्वेषां जनकं परम् ॥ १३॥ ईशानं परमं विद्यात्प्रेरकं बुद्धिसाक्षिणम् । आकाशात्मकमव्यक्तमोङ्कारस्वरभूषितम् ॥ १४॥ सर्वदेवमयं शान्तं शान्त्यतीतं स्वराद्बहिः । अकारादिस्वराध्यक्षमाकाशमयविग्रहम् ॥ १५॥ पञ्चकृत्यनियन्तारं पञ्चब्रह्मात्मकं बृहत् । पञ्चब्रह्मोपसंहारं कृत्वा स्वात्मनि संस्थितः ॥ १६॥ स्वमायावैभवान्सर्वान्संहृत्य स्वात्मनि स्थितः । पञ्चब्रह्मात्मकातीतो भासते स्वस्वतेजसा ॥ १७॥ आदावन्ते च मध्ये च भाससे नान्यहेतुना । मायया मोहिताः शम्भोर्महादेवं जगद्गुरुम् ॥ १८॥ न जानन्ति सुराः सर्वे सर्वकारणकारणम् । न सन्दृशे तिष्ठति रूपमस्य परात्परं पुरुषं विश्वधाम ॥ १९॥ येन प्रकाशते विश्वं यत्रैव प्रविलीयते । तद्ब्रह्म परमं शान्तं तद्ब्रह्मास्मि परमं पदम् ॥ २०॥ पञ्चब्रह्म परं विद्यात्सद्योजातादिपूर्वकम् । दृश्यते श्रूयते यच्च पञ्चब्रह्मात्मकं स्वयम् ॥ २१॥ पञ्चधा वर्तमानं तं ब्रह्मकार्यमिति स्मृतम् । ब्रह्मकार्यमिति ज्ञात्वा ईशानं प्रतिपद्यते ॥ २२॥ पञ्चब्रह्मात्मकं सर्वं स्वात्मनि प्रविलाप्य च । सोऽहमस्मीति जानीयाद्विद्वान्ब्रह्माऽमृतो भवेत् ॥ २३॥ इत्येतद्ब्रह्म जानीयाद्यः स मुक्तो न संशयः । पञ्चाक्षरमयं शम्भुं परब्रह्मस्वरूपिणम् ॥ २४॥ नकारादियकारान्तं ज्ञात्वा पञ्चाक्षरं जपेत् । सर्वं पञ्चात्मकं विद्यात्पञ्चब्रह्मात्मतत्त्वतः ॥ २५॥ पञ्चब्रह्मात्मिकीं विद्यां योऽधीते भक्तिभावितः । स पञ्चात्मकतामेत्य भासते पञ्चधा स्वयम् ॥ २६॥ एवमुक्त्वा महादेवो गालवस्य महात्मनः । कृपां चकार तत्रैव स्वान्तर्धिमगमत्स्वयम् ॥ २७॥ यस्य श्रवणमात्रेणाश्रुतमेव श्रुतं भवेत् । अमतं च मतं ज्ञातमविज्ञातं च शाकल ॥ २८॥ एकेनैव तु पिण्डेन मृत्तिकायाश्च गौतम । विज्ञातं मृण्मयं सर्वं मृदभिन्नं हि कायकम् ॥ २९॥ एकेन लोहमणिना सर्वं लोहमयं यथा । विज्ञातं स्यादथैकेन नखानां कृन्तनेन च ॥ ३०॥ सर्वं कार्ष्णायसं ज्ञातं तदभिन्नं स्वभावतः । कारणाभिन्नरूपेण कार्यं कारणमेव हि ॥ ३१॥ तद्रूपेण सदा सत्यं भेदेनोक्तिर्मृषा खलु । तच्च कारणमेकं हि न भिन्नं नोभयात्मकम् ॥ ३२॥ भेदः सर्वत्र मिथ्यैव धर्मादेरनिरूपणात् । अतश्च कारणं नित्यमेकमेवाद्वयं खलु ॥ ३३॥ अत्र कारणमद्वैतं शुद्धचैतन्यमेव हि । अस्मिन्ब्रह्मपुरे वेश्म दहरं यदिदं मुने ॥ ३४॥ पुण्डरीकं तु तन्मध्ये आकाशो दहरोऽस्ति तत् । स शिवः सच्चिदानन्दः सोऽन्वेष्टव्यो मुमुक्षिभिः ॥ ३५॥ अयं हृदि स्थितः साक्षी सर्वेषामविशेषतः । तेनायं हृदयं प्रोक्तः शिवः संसारमोचकः ॥ ३६॥ इत्युपनिषत् ॥ ॐ सह नाववतु ॥ सह नौ भुनक्तु ॥ सह वीर्यं करवावहै ॥ तेजस्विनावधीतमस्तु मा विद्विषावहै ॥ ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥ इति पञ्चब्रह्मोपनिषत्समाप्ता ॥
Om ! May He protect us both together; may He nourish us both together; May we work conjointly with great energy, May our study be vigorous and effective; May we not mutually dispute (or may we not hate any). Om ! Let there be Peace in me ! Let there be Peace in my environment ! Let there be Peace in the forces that act on me ! Sage Pippalada asked Lord Ishwara, “Oh, God, Which appeared first?” For which, the Lord Maheswara replied: The Para Brahma took shape in stages of Sathyojatha, Aghora, Vamadeva, Thathpurusha and Ishana. 1 Sathyojatha is the aspect of earth and is the Sun, Goddess Lakshmi, Brahma, the letter Om, Rig Veda, Garhapathyagni (Household fire), mantras, Saptha Swaras (seven notes) and yellow colour. It gives all that is wished for. 2 Aghora is the aspect of water and is moon, Goddess Parvathy, Yajur Veda, blue colour of the cloud, Dakshinagni (the fire of the south) and fifty letters. It drives away all sins, destroys all that is evil and grants riches. 3 Vamadeva gives great knowledge and destroys all sins. It is the aspect of fire, is lights of crores of suns, Sama Veda, eight type of songs, courageous tone, Ahwaneeyagni, power of knowledge, power to destroy and slightly blackish white colour. It gives full consciousness, rules over all the three worlds, spread over all the three worlds and grants all sort of luck and results for the action performed. 4 Thathpurusha is with eight letters (Aa, Ka, Cha, Ta, Tha, Pa, Ya, Sa) and is in the eight petal lotus and is normally surrounded by air. It has five fires, protects effects of mantras, personification of the fifty consonants, has the form of Atharva Veda, is the chief of several crores of Ganas, has the shape which is extremely big, red coloured, gives whatever is asked for, medicine for worry and diseases and the root of Srishti (creation), Sthithi (upkeep) and Laya(merging). It is the basis of all strengths. It is the Thureeya which is beyond the three common states and is the thing called Brahman. It is worshipped by Brahma, Shiva and Vishnu. It is the philosophy from which all others originate. 5 You should understand that Ishana is the witness for intelligence and is the activator of the brain. It is the aspect of sky and cannot be seen. It is decorated by the sound of “Om”. It has the shape of all devas. It is peaceful. It is beyond peace. It is beyond sound. It is Aa and occupies the headship of vowels. It is the form of Pancha Brahma which is everywhere and activates the five actions of creation, upkeep, destruction, disappearance and blessing. It hides the Pancha Brahmas within itself and exists as itself and shines beyond the Pancha Brahmas by its light. It shines in the beginning, middle and end without any causative reason. All those devas who are all under stupor by the illusion of Maheswara would not understand properly that Mahadeva who is the teacher of the universe, is the cause of all causes. His shape does not appear before the eye. This world is shining because of that Parathpara Purusha in whom the world exists. It merges in him. That Ishana aspect is the Para Brahman which is the upper boundary of peace. The knowledge that the Para Brhaman is oneself and the rise of Sathyo Jatam (birth of truth) is Para Brahman. Whichever is seen or heard is the soul of Para Brahman. 6 The existence in five shapes is called Brahma Karya (activity). After understanding Brahma Karya, Ishana is appreciated. After putting the fact all that is originating from Para Brahman in ones soul, the wise man experiences and understands that “It is me” and becomes Brahman as well as deathless. There is no doubt that the one who understands this Brahman becomes freed (emancipated). One should chant the Panchakshara Mantra which is from Na to Ya (Namasivaya) and which is of the shape of five letters and is Lord Shiva’s body. After understanding the philosophy of the soul of Pancha Brahma, One should understand that every form is the form of those five. One who studies this knowledge of the soul of the Pancha Brahma would shine himself as Pancha Brahma. This Upanishad tells that Lord Shiva, who grants salvation to one, from this day- to-day life of the world, exists as witness without differentiation in the heart of all beings and is called Hrudayam (That which exists within). Om ! May He protect us both together; may He nourish us both together; May we work conjointly with great energy, May our study be vigorous and effective; May we not mutually dispute (or may we not hate any). Om ! Let there be Peace in me ! Let there be Peace in my environment ! Let there be Peace in the forces that act on me ! Here ends the Pancha-Brahmopanishad belonging to the Krishna-Yajur-Veda.
brahmādipañcabrahmāṇo yatra viśrāntimāpnuyuḥ । tadakhaṇḍasukhākāraṃ rāmacandrapadaṃ bhaje ॥ oṃ saha nāvavatu ॥ saha nau bhunaktu ॥ saha vīryaṃ karavāvahai ॥ tejasvināvadhītamastu mā vidviṣāvahai ॥ oṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ॥ hariḥ oṃ ॥ atha paippalādo bhagavānbho kimādau kiṃ jātamiti । sadyo jātamiti । kiṃ bhagava iti । aghora iti । kiṃ bhagava iti । vāmadeva iti । kiṃ vā punarime bhagava iti । tatpuruṣa iti । kiṃ vā punarime bhagava iti । sarveṣāṃ divyānāṃ prerayitā īśāna iti । īśāno bhūtabhavyasya sarveṣāṃ devayoginām । kati varṇāḥ । kati bhedāḥ । kati śaktayaḥ । yatsarvaṃ tadguhyam । tasmai namo mahādevāya mahārudrāya provāca tasmai bhagavānmaheśaḥ । gopyādgopyataraṃ loke yadyasti śruṇu śākala । sadyo jātaṃ mahī pūṣā ramā brahmaḥ trivṛtsvaraḥ ॥ 1॥ ṛgvedo gārhapatyaṃ ca mantrāḥ saptasvarāstathā । varṇaṃ pītaṃ kriyā śaktiḥ sarvābhīṣṭaphalapradam ॥ 2॥ aghoraṃ salilaṃ candraṃ gaurī veda dvitīyakam । nīrdābhaṃ svaraṃ sāndraṃ dakṣiṇāgnirudāhṛtam ॥ 3॥ pañcāśadvarṇasaṃyuktaṃ sthitiricchakriyānvitam । śaktirakṣaṇasaṃyuktaṃ sarvāghaughavināśanam ॥ 4॥ sarvaduṣṭapraśamanaṃ sarvaiśvaryaphalapradam । vāmadeva mahābodhadāyakaṃ pāvanātmakam ॥ 5॥ vidyālokasamāyuktaṃ bhānukoṭisamaprabham । prasannaṃ sāmavedākhyaṃ nānāṣṭakasamanvitam ॥ 6॥ dhīrasvaramadhīnaṃ cāvahanīyamanuttamam । jñānasaṃhārasaṃyuktaṃ śaktidvayasamanvitam ॥ 7॥ varṇaṃ śuklaṃ tamomiśraṃ pūrṇabodhakaraṃ svayam । dhāmatrayaniyantāraṃ dhāmatrayasamanvitam ॥ 8॥ sarvasaubhāgyadaṃ nṝṇāṃ sarvakarmaphalapradam । aṣṭākṣarasamāyuktamaṣṭapatrāntarasthitam ॥ 9॥ yattatpuruṣaṃ proktaṃ vāyumaṇḍalasaṃvṛtam । pañcāgninā samāyuktaṃ mantraśaktiniyāmakam ॥ 10॥ pañcāśatsvaravarṇākhyamatharvavedasvarūpakam । koṭikoṭigaṇādhyakṣaṃ brahmāṇḍākhaṇḍavigraham ॥ 11॥ varṇaṃ raktaṃ kāmadaṃ ca sarvādhivyādhibheṣajam । sṛṣṭisthitilayādīnāṃ kāraṇaṃ sarvaśaktidhṛk ॥ 12॥ avasthātritayātītaṃ turīyaṃ brahmasaṃjñitam । brahmaviṣṇvādibhiḥ sevyaṃ sarveṣāṃ janakaṃ param ॥ 13॥ īśānaṃ paramaṃ vidyātprerakaṃ buddhisākṣiṇam । ākāśātmakamavyaktamoṅkārasvarabhūṣitam ॥ 14॥ sarvadevamayaṃ śāntaṃ śāntyatītaṃ svarādbahiḥ । akārādisvarādhyakṣamākāśamayavigraham ॥ 15॥ pañcakṛtyaniyantāraṃ pañcabrahmātmakaṃ bṛhat । pañcabrahmopasaṃhāraṃ kṛtvā svātmani saṃsthitaḥ ॥ 16॥ svamāyāvaibhavānsarvānsaṃhṛtya svātmani sthitaḥ । pañcabrahmātmakātīto bhāsate svasvatejasā ॥ 17॥ ādāvante ca madhye ca bhāsase nānyahetunā । māyayā mohitāḥ śambhormahādevaṃ jagadgurum ॥ 18॥ na jānanti surāḥ sarve sarvakāraṇakāraṇam । na sandṛśe tiṣṭhati rūpamasya parātparaṃ puruṣaṃ viśvadhāma ॥ 19॥ yena prakāśate viśvaṃ yatraiva pravilīyate । tadbrahma paramaṃ śāntaṃ tadbrahmāsmi paramaṃ padam ॥ 20॥ pañcabrahma paraṃ vidyātsadyojātādipūrvakam । dṛśyate śrūyate yacca pañcabrahmātmakaṃ svayam ॥ 21॥ pañcadhā vartamānaṃ taṃ brahmakāryamiti smṛtam । brahmakāryamiti jñātvā īśānaṃ pratipadyate ॥ 22॥ pañcabrahmātmakaṃ sarvaṃ svātmani pravilāpya ca । so'hamasmīti jānīyādvidvānbrahmā'mṛto bhavet ॥ 23॥ ityetadbrahma jānīyādyaḥ sa mukto na saṃśayaḥ । pañcākṣaramayaṃ śambhuṃ parabrahmasvarūpiṇam ॥ 24॥ nakārādiyakārāntaṃ jñātvā pañcākṣaraṃ japet । sarvaṃ pañcātmakaṃ vidyātpañcabrahmātmatattvataḥ ॥ 25॥ pañcabrahmātmikīṃ vidyāṃ yo'dhīte bhaktibhāvitaḥ । sa pañcātmakatāmetya bhāsate pañcadhā svayam ॥ 26॥ evamuktvā mahādevo gālavasya mahātmanaḥ । kṛpāṃ cakāra tatraiva svāntardhimagamatsvayam ॥ 27॥ yasya śravaṇamātreṇāśrutameva śrutaṃ bhavet । amataṃ ca mataṃ jñātamavijñātaṃ ca śākala ॥ 28॥ ekenaiva tu piṇḍena mṛttikāyāśca gautama । vijñātaṃ mṛṇmayaṃ sarvaṃ mṛdabhinnaṃ hi kāyakam ॥ 29॥ ekena lohamaṇinā sarvaṃ lohamayaṃ yathā । vijñātaṃ syādathaikena nakhānāṃ kṛntanena ca ॥ 30॥ sarvaṃ kārṣṇāyasaṃ jñātaṃ tadabhinnaṃ svabhāvataḥ । kāraṇābhinnarūpeṇa kāryaṃ kāraṇameva hi ॥ 31॥ tadrūpeṇa sadā satyaṃ bhedenoktirmṛṣā khalu । tacca kāraṇamekaṃ hi na bhinnaṃ nobhayātmakam ॥ 32॥ bhedaḥ sarvatra mithyaiva dharmāderanirūpaṇāt । ataśca kāraṇaṃ nityamekamevādvayaṃ khalu ॥ 33॥ atra kāraṇamadvaitaṃ śuddhacaitanyameva hi । asminbrahmapure veśma daharaṃ yadidaṃ mune ॥ 34॥ puṇḍarīkaṃ tu tanmadhye ākāśo daharo'sti tat । sa śivaḥ saccidānandaḥ so'nveṣṭavyo mumukṣibhiḥ ॥ 35॥ ayaṃ hṛdi sthitaḥ sākṣī sarveṣāmaviśeṣataḥ । tenāyaṃ hṛdayaṃ proktaḥ śivaḥ saṃsāramocakaḥ ॥ 36॥ ityupaniṣat ॥ oṃ saha nāvavatu ॥ saha nau bhunaktu ॥ saha vīryaṃ karavāvahai ॥ tejasvināvadhītamastu mā vidviṣāvahai ॥ oṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ॥ iti pañcabrahmopaniṣatsamāptā ॥